Λευτέρης Τσίλογλου
Η οργανωτική μου ένταξη στην Αριστερά
Οι εκλογές στη Φυσικομαθηματική σχολή της Αθήνας για τον τότε ενιαίο σύλλογο «Αριστοτέλης» γίνονταν εκείνα τα χρόνια με την εξής διαδικασία: Τα τμήματα της σχολής ήταν πέντε, δηλαδή Μαθηματικό, Φυσικό, Χημικό, Φυσιογνωστικό και Φαρμακευτικό. Επί τέσσερα έτη το κάθε τμήμα, μας κάνει είκοσι. Ο φοιτητής που στις εκλογές του έτους ερχόταν πρώτος σε ψήφους ήταν ο πρόεδρος του έτους. Σε κάθε έτος εκλέγονταν με την κατάταξη των ψήφων τρεις,: Ο δεύτερος αντιπρόεδρος κι ο τρίτος γραμματέας. Το Δ.Σ του «Αριστοτέλη» αποτελούνταν από 24 μέλη. Οι είκοσι πρόεδροι των ετών και τέσσερις αντιπρόεδροι, που επιλέγονταν με ψηφοφορία από τους 20 προέδρους. Έτσι στις εκλογές έπρεπε να έρθεις πρώτος στο έτος σου. Μια επιτροπή από το απερχόμενο Δ.Σ. του συλλόγου έμπαινε στο Αμφιθέατρο ή σε μια μεγάλη αίθουσα μετά το τέλος του μαθήματος που είχαμε υποχρεωτική παρουσία (κάτι σύνηθες εκείνη την εποχή) και άρχιζε η ψηφοφορία.
Την προηγούμενη χρονιά κάτω από τις γνωστές συνθήκες βίας και τρομοκρατίας το σύλλογο τον έλεγχε η δεξιά οργάνωση της ΕΚΟΦ, επικεφαλής της αντιπροσωπίας ήταν ο αργότερα βουλευτής και υπουργός της Ν.Δ Άγγελος Μπρατάκος, εξέχον μέλος της ΕΚΟΦ εκείνη την εποχή, αγκαλιά με τον υποψήφιο τους, το όνομα του οποίου μου διαφεύγει αυτή τη στιγμή, λέγοντας με τη γνωστή βαριά φωνή του:
–«Ξέρω ότι οι φυσικοί του έτους σας είναι καλά παιδιά και θα τιμήσουν με την ψήφο τους τον καλό μου φίλο».
Ο έτερος υποψήφιος ήμουν εγώ. Και ιδού πώς: Στο έτος μου, χωρίς ακόμα να το ξέρω εγώ, υπήρχαν κάνα δυο που είχαν κάποια οργανωτική σχέση με την Αριστερή Νεολαία (π.χ. ο μακαρίτης Λευτέρης Παπακώστας) που είχαν αποφασίσει για μένα από πριν. Το θέμα ήταν να ψηστώ και να δεχτώ. Δεν χρειάστηκε, είναι αλήθεια, και μεγάλη προσπάθεια. Είχαν δει την πληθωρική παρουσία μου μέσα στο έτος σε πολλές εκφάνσεις της φοιτητικής ζωής. Ήμουν ο Βολιώτης, που τραγουδούσε κι έλεγε αστείες ιστορίες και πικάντικα ανέκδοτα, φανατικός με τη Νίκη Βόλου και την ΑΕΚ, φίλος με τους περισσότερους και ανοιχτός σε σχέσεις.
Το αποτέλεσμα των εκλογών για όλους ήταν αναμενόμενο. Νικητής θα ήταν ο περσινός πρόεδρος. Ακόμα και εγώ τον αντίπαλό μου τον έλεγα πρόεδρο. Ήταν εκλεγμένος στο πρώτο έτος. Όμως η κάλπη, λένε πάντα, είναι έγκυος! Ψήφισαν 80 με 85 φοιτητές του έτους, από τους 100 με 110 που είχε όλους κι όλους. Και μετά την καταμέτρηση, ήρθε η έκπληξη: Ισοψηφία! Για όλους ήταν έκπληξη, αλλά περισσότερο σε μένα και το στέλεχος Άγγελο Μπρατάκο, που η απογοήτευση ζωγραφίστηκε τόσο εκφραστικά και έντονα στο πρόσωπό του. Στις επαναληπτικές, που έγιναν μετά δυο μέρες, η πλάστιγγα είχε γύρει με κρότο εναντίον τους.
Θα πρέπει όμως στο σημείο αυτό να ξεκαθαριστεί ότι ακόμα τα κριτήρια της ψήφου δεν ήταν κυρίως πολιτικά. Ο φοιτητής ζητούσε έναν δραστήριο συνάδελφο που θα παρεμβαίνει στους απρόσιτους τότε καθηγητές και θα «λύνει» πρακτικά προβλήματα με εργαστήρια και εξετάσεις. Καμιά εκδρομή, κανένας χορός και τέτοια αντίστοιχα. Τα πράγματα πολιτικοποιούνταν κυρίως το πιο πάνω επίπεδο. Ποιοι αντιπρόεδροι θα εκλεγούν, ποιοι θα καταλάβουν τις θέσεις του προεδρείου του «Αριστοτέλη». (Εδώ οφείλω να πω ότι πρόεδρος του «Αριστοτέλη» έχει κάνει ο παλαιός καλός μου φίλος Στράτος Ντάσης, ζωντανός φίλος και τώρα στο f/b και μόνιμο μέλος του Δ.Σ. όλα τα χρόνια της φοιτητικής του ζωής, καθώς και ο επίσης κοινός μας φίλος και κουμπάρος Νίκος Κιάος). Άλλο κρίσιμο σημείο ήταν ποιοι θα εκπροσωπήσουν τη σχολή στη Διοικούσα Επιτροπή Σπουδαστών Πανεπιστημίου Αθηνών, ΔΕΣΠΑ και από το 1963 ποιοι θα πάνε στα φοιτητικά συνέδρια, που ήταν πλέον γεγονός με πανελλήνια απήχηση.
Η εκλογική διαδικασία έγινε προς το τέλος του 1961 και άρχισε από διάφορους το ψηστήρι «να ανέβω στα γραφεία». Αυτό τότε ήταν ισοδύναμο με το να οργανωθείς στην Νεολαία. «Άντεξα στις πιέσεις» μέχρι την άνοιξη του 1962. Μια μέρα, μάλλον ο Αριστείδης Μανωλάκος, φοιτητής της Νομικής και γνωστό στέλεχος της Αριστερής Νεολαίας, μου λέει:
–«Την Πέμπτη θα ανέβεις στον 4ο όροφο, γραφείο 6. Θα σε περιμένουμε.»
Η αλήθεια είναι πως ψυχολογικά ήμουν έτοιμος για το ποιοτικό άλμα…
…Φουσκωμένος από την απόφαση να οργανωθώ, ήμουν στην ώρα μου στο ραντεβού. Χτύπησα διστακτικά την πόρτα, άκουσα το εμπρός από μέσα και την άνοιξα. Το γραφείο γεμάτο από άγνωστες κυρίως φάτσες γύρισαν και είδαν αυτόν που χτύπησε. Εγώ, φοβισμένος και νομίζοντας ότι έχω κάνει λάθος, λέω:
–«Συγνώμη!», και πάω να κλείσω.
Μια σοβαρή φωνή, συνοδευόμενη με λίγη αυστηρότητα, από κάποιον που φαινόταν επικεφαλής, μου λέει:
–«Όχι! Εδώ είσαι! Πέρασε μέσα!»
Θα έτρωγα πολλά χρόνια μαζί του στη συνέχεια. Ήταν ο πρόεδρος της Νεολαίας, ο αειθαλής, ωραίος και πιστός στις ιδέες της νιότης του, Τάκης Μπενάς. Μια σειρά επώνυμα πρόσωπα που κάποιους θυμάμαι και θα αναφέρω. Εκεί θα γινόταν η παράδοση του απερχόμενου γραφείου της Σπουδάζουσας στο νεοεκλεγέν από τις κομματικές διαδικασίες.
Πώς, χωρίς να είμαι τυπικά μέλος, χωρίς να λάβω μέρος στις διαδικασίες, βρέθηκα εκλεγμένο μέλος του καθοδηγητικού οργάνου, αυτό το ξέρει μόνο η εποχή που τότε ζούσαμε! Κι όμως είναι αλήθεια και πραγματικό γεγονός!
Εκεί ήταν ο Αριστείδης Μανωλάκος, γραμματέας της Σπουδάζουσας, ο αρχιτέκτονας Ίων Μπούζενμπεργκ, που έφυγε τόσο πρόωρα από τη ζωή, ο λόγιος, δοκιμιογράφος και συγγραφέας Γιάννης Καλεώδης (γνωστός με το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Καλιώρης). Κάποια στιγμή που εγώ εξέφρασα κάποια αμφιβολία αν είμαι στο σωστό γραφείο, ο φίλος Γιάννης που ετοιμαζόταν για την «προσωπική του έξοδο» από την οργανωμένη ζωή είπε στους άλλους:
–«Αφήστε το παιδί να φύγει!»
Η αλήθεια είναι ότι μόνο με ρυμουλκό θα με βγάζανε πλέον έξω. Λίγο καιρό προηγουμένως είχαν αποχωρήσει ο Στέλιος Ράμφος και ο Διονύσης Μπουλούκος. Εκεί συνάντησα για πρώτη φορά τον αγαπημένο φίλο Γιάννη Μπανιά, που τα επόμενα χρόνια θα είχαμε κοινό βηματισμό στην Οργάνωση. Εκεί γνώρισα τον Χανιώτη γιατρό Βαγγέλη Φυτράκη και τον Ικαριώτη παιδίατρο Χρήστο Σταυρινάδη, σημερινό δήμαρχο του νησιού. Και τόσους άλλους, αλλά το μυαλό φυραίνει και δε θυμάμαι πλέον τα ονόματα των υπολοίπων.
Από εκείνο το απόγευμα σφραγίστηκε η ζωή μου για πολλά από τα επόμενα χρόνια. Χρόνια γεμάτα με έντονους αγώνες, γεμάτα με εξάρσεις, με ευτυχισμένες μέρες, με θετικά αποτελέσματα αλλά και οδυνηρές περιπέτειες. Για μένα μέχρι το 1977. Τότε, με ενσυνείδητη επιλογή, που τήρησα μέχρι τώρα, έκοψα οριστικά την οργανωτική μου σχέση με την Αριστερά. Εγώ την έκοψα, αλλά αυτή δε θέλει να το πιστέψει.
Ένα ακόμα μετέωρο βήμα μέσα στα τόσα που είδαμε τα τελευταία χρόνια…