ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ
Από το Λυκόφως στο Λυκαυγές, 1944–1959
Κοινωνική ωρίμανση και πολιτική στράτευση
Εικόνες: ΓΙΑΝΝΗΣ ΨΥΧΟΠΑΙΔΗΣ – Πρόλογος: ΣΠΥΡΟΣ Ι. ΑΣΔΡΑΧΑΣ
Από τις εκδόσεις ΘΕΜΕΛΙΟ κυκλοφόρησε το βιβλίο του ΘΑΝΑΣΗ ΚΑΛΑΦΑΤΗ, Από το Λυκόφως στο Λυκαυγές 1944–1959. Κοινωνική ωρίμανση και πολιτική στράτευση.
Πρόκειται για 64 μικρές αυτοβιογραφικές ιστορίες από την παιδική και εφηβική ηλικία του συγγραφέα την περίοδο 1944–1959 στη Λευκάδα.
Το βιβλίο αυτό, όπως λέει και ο Σπύρος Ασδραχάς στον Πρόλογο, «Θα μπορούσε κανείς να πει ότι σε μεγάλο βαθμό ανήκει σ’ ό,τι ονομάζεται αστικό φολκλόρ. Ωστόσο δεν είναι μόνο αυτό: πρόκειται για αφηγήσεις που τις συνδέει ένα σταθερό νήμα, αφηγήσεις κοινωνικής ιστορίας. Μιλάει για παιδικά παιχνίδια, αλλά μέσα απ’ αυτά αναδύονται φτωχοί, λιγότερο φτωχοί και κάποιοι πλούσιοι. Ακόμα οι αφηγήσεις αυτές συνιστούν μια αυτοβιογραφία με τομή τη μετάβαση από την παιδικότητα στην ενηλικίωση, μετάβαση σημαδεμένη από την τραγική οικογενειακή ιστορία του συγγραφέα. Εννοώ τον άδικο θάνατο του πατέρα του, αποτέλεσμα του ακραίου δογματισμού του κομμουνιστικού κινήματος. Επιπρόσθετα δείχνουν την πρώιμη πολιτική ωρίμανση παιδιών που υπέστησαν τη δυστυχία της Κατοχής και των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων και άγγιξαν το σύνορο της πείνας και της αποβιταμίνωσης όταν η μία ή η άλλη δεν τα οδήγησαν στο θάνατο. Αυτές οι γλυκόπικρες ιστορίες με το χιούμορ, που πολλές φορές δαύτες διατρέχει, επιδέχονται διαφορετικές αναγνώσεις. Δεν θα συνιστούσα εκείνη που αφορά τη λογοτεχνική τους αξία: θα συνιστούσα εκείνη που τις καθιστά μία ιδιότυπη μορφή ιστοριογραφίας. Και τούτο γιατί η ιστορία έχει πολλές και κάποτε αναπάντεχες γραφές».
Ο Θανάσης Καλαφάτης γεννήθηκε στη Λευκάδα το 1941. Σπούδασε στην Αθήνα Οικονομικά και Νομικά στην Ανωτάτη Εμπορική και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι και την Αθήνα στην Οικονομία και την Ιστορία.
Ενεργός «πολίτης» στην Αριστερά από τα πρώιμα μαθητικά του χρόνια στη Λευκάδα, συνέχισε στα φοιτητικά του χρόνια την αγωνιστική, πολιτική και συνδικαλιστική του δράση στη Νεολαία της ΕΔΑ, στη Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη και στους τοπικούς συλλόγους. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας φυλακίστηκε και έμεινε για πολλά χρόνια έγκλειστος για την αντιστασιακή του δράση. Πανεπιστημιακός δάσκαλος τη μεταδικτατορική περίοδο, δίδαξε Οικονομία και Οικονομική Ιστορία ως Αναπληρωτής Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο και στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης. Σήμερα διδάσκει Οικονομική Ιστορία στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου και είναι Πρόεδρος της Εταιρείας Μελέτης της Ιστορίας της Αριστερής Νεολαίας (ΕΜΙΑΝ).
Πολυσχιδής ερευνητής και συγγραφέας, σ’ ένα πλούσιο επιστημονικό έργο αναπτύσσει θέματα οικονομικής ιστορίας, οικονομικής θεωρίας και πολιτικής και κοινωνικής παρέμβασης στη διαδρομή του 19ου και 20ού αιώνα και της επικαιρότητας. Ενδεικτικά αναφέρουμε: Πληθωρισμός· Αγροτική Πίστη και οικονομικοί μετασχηματισμοί στη Β.Δ. Πελοπόννησο τέλη 19ου αιώνα· Ιστορία του Πανεπιστημίου Πειραιώς· Οικονομική Ιστορία του Ελληνικού Κράτους. Για τα Επτάνησα και τη Λευκάδα ιδιαίτερα έχει επιμεληθεί και γράψει πολλά οικονομικά και ιστορικά έργα.
